Nederlandse normering voor bureau | werkplekken

De eisen voor de afmetingen van een kantoorwerktafel zijn vastgelegd in de Europese norm EN 527-1:2011 De eisen voor veiligheid (stabiliteit, sterkte en duurzaamheid) zijn vastgelegd in de Europese norm EN 527-2:2002.  (De eisen voor veiligheid voor kantoormeubelen worden gemeten volgens de beproevingsmethoden EN 527-3)

De Nederlandse Praktijkrichtlijn NPR 1813 'Ergonomie - Richtlijn voor kantoormeubelen en hun toepassing bij de inrichting van administratie  ruimten en kantoren' geeft aanwijzingen om op een verantwoorde wijze administratieve ruimten en kantoren in te richten.  Naast een toelichting op bovengenoemde Europese normen vermeld de NPR, specifiek voor de Nederlandse situatie, aanvullende gewenste maatvoering. NPR 1813 is bedoeld om aan te geven welke aspecten belangrijk zijn voor kantooromgevingen en is geen bindend voorschrift.  De laatste versie van NPR 1813 dateert uit 2009. In 2011 is een correctieblad uitgebracht met wijzigingen aangaande de maatvoering voor  kantoorwerktafels; NPR 1813:2009+C1:2011.

De geadviseerde maatvoeringen voor een Nederlandse werktafel uit deze laatste versie van de Nederlandse Praktijkrichtlijn NPR 1813 komen  vrijwel volledig overeen met die uit de Europese norm EN 527-1 uit 2011. Alleen het minimumbereik voor statafels en zit-statafels zou  voor een Nederlandse werktafel iets groter moeten zijn dan de Europese eis (1300 mm i.p.v. 1250 mm) en de dikte van het tafelblad aan de  voorzijde moet dunner zijn (maximaal 50 mm i.p.v. 55 mm).  In de NPR 1813 wordt aangeraden dat de sterkte, duurzaamheid en stabiliteit van een Nederlandse werktafel minimaal voldoet aan de eisen  volgens de Europese EN 527-2. Als een tafel aan de eisen uit de Europese norm voldoet, voldoet hij dus ook aan het advies uit de NPR 1813.  Na de publicatie van de Europese norm EN 527-1 uit 2011 is de Nederlandse norm NEN 2449 ingetrokken.

De belangrijke ergonomische elementen voor kantoorwerktafels:

Tafelhoogte

• Zittend werk: in-/verstelbaar van 65 - 85 cm.
• Zit-sta werk: verstelbaar van 65 - 125 cm (NPR 1813: 65 - 130 cm).

Afmetingen tafelblad

• Minimale diepte 80 cm, breedte 120 cm, voorkeur rechte aanzitzijde van minimaal 65 cm.
• Bij verstelbare bladen naast elkaar minimaal 25 mm tussenruimte aanhouden om beknelling van vingers of kabels te voorkomen.

Dikte tafelblad en bladondersteuningsconstructie

• Voorkeur is zo gering mogelijk.
• Aan voorzijde blad maximaal 55 mm (NPR 1813: 50 mm).
• Op 50 cm van voorzijde blad maximaal 80 mm.

Vrije voetruimte

• Tot 60 cm tafeldiepte: volledig vrij.
• Vanaf 60 cm tafeldiepte , minimaal 12 cm vrije hoogte.

Reflectie van werkbladen:

Werkbladen welke spiegelen  of qua decor/kleur een groot contrast zijn met apparatuur of omgevingskleuren kunnen visuele hinder veroorzaken.  De diffuse reflectiefactor ligt bij voorkeur tussen de 0.3 en 0.6 (NEN 3087). Dit is een advies, geen eis vanuit normering.

Kantoorstoelen

Kantoorstoelen in NPR 1813 In NPR 1813 wordt een toelichting gegeven op de Europese normen voor kantoorstoelen, de NEN-EN 1335-serie.  In deel 1 van deze serie staan de eisen voor afmetingen van kantoorstoelen. Een stoel gefabriceerd volgens deze eisen van deze norm is voor slechts  50% van de Nederlandse beroepsbevolking geschikt. In NPR 1813 wordt daarom de term 'Nederlandse werkstoel' gelanceerd. De Nederlandse werkstoel  heeft een maatvoering die het mogelijk maakt dat 95% van de Nederlandse beroepsbevolking optimaal gebruik kan maken van de kantoorstoel.  In NPR 1813 staat in een tabel vermeld wat de aanbevolen maten zijn voor de Nederlandse werkstoel ten opzichte van de maatvoering zoals  vermeld in de Europese norm NEN-EN 1335-1.

NPR 1813 arbo stoelen in register Het Nederlands Normalisatie-instituut(NEN) beheert als onafhankelijk instituut een register van  kantoorstoelen die voldoen aan NPR 1813. Het NEN register kantoorstoelen is een online overzicht van stoelen die voldoen aan maten zoals  beschreven in NPR 1813. Kantoorstoelen | bureaustoelen waarvan met een testrapport wordt aangetoond dat ze aan NPR 1813 voldoen, kunnen worden vermeld in  het register. In het register staan tientallen stoelen van verschillende toonaangevende merken. Bij iedere stoel staan diverse gegevens vermeld,  zoals een afbeelding van de stoel en een link naar de website van de leverancier. Het register is gratis raadpleegbaar  op www.nen.nl/stoelenregister.

Waarom NPR 1813 als aanvulling op de Europese arbo normering

De eerste versie van de NPR uit 1990 gaf een toelichting op de destijds geldende Nederlandse normen voor kantoorstoelen en kantoortafels.  In de jaren erna is de richtlijn een aantal keer gereviseerd. In de jaren negentig zijn ook op Europees niveau normen voor kantoormeubilair  ontwikkeld. Op een gegeven moment is NPR 1813 daarom een toelichting gaan geven op de Europese normen in plaats van op Nederlandse normen.  De Nederlandse normen zijn met de komst van de Europese normen komen te vervallen. De Europese normen houden geen rekening met de (afwijkende) lichaamsmaten van de Nederlander. De NPR geeft daarom ook een gewenste maatvoering  voor kantoorstoelen en -tafels geschikt voor de Nederlandse markt. De geadviseerde maatvoering is gebaseerd op de Nederlands Technische Afspraak  NTA 8500 'Antropometrie - Lichaamsmaten van de Nederlandse volwassenen'. De richtlijn is opgesteld vanuit de behoefte om ergonomische uitgangspunten breder toe te passen.  Het accent ligt bij het ontwerp, de aankoop en het gebruik van kantoormeubelen. Daarnaast worden in het kort omgevingsfactoren beschreven  die het werken met kantoormeubilair beïnvloeden, zoals akoestiek, geluid, klimaat, daglicht en kunstverlichting. Tot slot wordt aandacht besteed  aan 'Total Cost of Ownership' en maatschappelijk verantwoord ondernemen.

Arbonormen kantoorruimte

Omdat mensen ongeveer een derde van de tijd op het werk doorbrengen heeft de overheid hier regels voor in het leven geroepen.  Er zijn criteria voor het geluid, (dag) licht, temperatuur en ventilatie. Een van de belangrijke zaken voor de inrichting van het  kantoor is de ruimte welke benodigd is voor een werkplek. Uitgebreide rapporten hierover kunt u vinden bij ministerie van sociale zaken  en werkgelegenheid. Onderstaand vind u de hoofdpunten.

Met onderstaand staatje kunt u de benodigde ruimte voor een werkplek uitrekenen. Dit is op basis van NEN 1824 uitgave 2010

• 4 m² : basiswerkplek (stoel en circulatie).
• 1 m² : werkvlak met flatscreen.
• 1 m² : lees- en schrijfvlak.
• 1 m² : vrijstaande kast.
• 1 m² : deur in ruimte.
• 0,5 m² : vrijstaande ladenblok.
• 1,5 m² : overlegruimte per persoon (=< 6 personen).
• 2 m² : vergaderruimte per persoon (> 6 personen).
• 2 m² : ruimte voor uitleg van tekeningen.

Verder zijn er een aantal standaard richtlijnen waar u bij het inrichten van een kantoor rekening mee moet houden.  Bureautafel haaks op het venster. Reden hiervan is het voorkomen van reflectie.  Ruimte achter de werkplek minimaal 1 meter. Echter een maat van 1,2 meter valt te adviseren.  Bij het naast elkaar plaatsen van hoogte verstelbare bureaus, moet er een ruimte van 3 cm genomen worden. Dit om afknellen van vingers te voorkomen.  Flatscreen dient hoogte instelbaar te zijn voor een goede ergonomische oplossing van de werkplek. Een flatscreenarm is hiervoor te adviseren.  Bekabeling. Zorg voor het veilig wegwerken van de bekabeling. Daglicht: In een kantoor is een raamoppervlak van 2,5 % van het vloeroppervlak vereist. Het minimum oppervlak is 0,5 vierkante meter.